Retinol ve retinoidler, doğru bilgi ve uygun ürünlerle uygulandığında cilt sağlığına büyük katkı sağlar. Sizin için hazırladığımız kılavuzu inceledikten cilt bakım rutininize güvenle dahil edebilirsiniz.

Retinol ve retinoidler, cilt bakım dünyasında adeta altın standart haline gelmiş içeriklerdir. Özellikle cilt yenileme, yaşlanma karşıtı cilt bakım ve akne tedavisi gibi birçok konuda bilimsel olarak kanıtlanmış etkileriyle öne çıkarlar. Ancak bu güçlü içeriklere başlamadan önce bilinmesi gereken bazı kritik detaylar vardır. Bu yazıda, “retinol nedir?” sorusundan başlayarak, “retinoid nasıl kullanılır?” ve “retinol başlangıç dozu” gibi en çok merak edilen konulara kadar kapsamlı bir rehber sunuyoruz.
Retinol nedir? Retinoid nedir? Retinol ile retinoid arasındaki fark ne?
Öncelikle temel farklara değinelim: Retinoid, A vitamini türevlerinin genel adıdır. Retinol, bu geniş ailenin daha kolay ulaşılabilen, cilt bakım ürünlerinde en yaygın kullanılan formudur. Retinoik asit (örneğin tretinoin) ise daha güçlü olup genellikle reçeteyle temin edilir.
Retinol cilde uygulandığında, hücre yenilenmesini hızlandırır, kolajen üretimini teşvik eder ve gözenek görünümünü azaltır. Bu etkileri sayesinde ince çizgiler, akne ve hiperpigmentasyon gibi birçok cilt sorununun tedavisinde kullanılır.
Retinoid, A vitamini türevlerinin genel adıdır. Retinol, bu ailenin daha hafif satılabilen formudur. Her retinol bir retinoiddir, ama her retinoid retinol değildir.
Retinoid nasıl kullanılır?
Retinoidler doğru kullanıldığında etkili olsa da, ciltte tahrişe neden olabileceğinden doğru bir başlangıç planıyla ilerlemek önemlidir.
1. Akşamları kullanın
Retinoidler güneş ışığına karşı hassastır. Bu nedenle retinol güneş ışığı ile etkileşime girip etkisiz hale gelebilir veya cildi UV ışınlarına daha duyarlı hale getirebilir. Bu yüzden retinol ve türevlerini her zaman akşam rutininizde kullanmalısınız.
2. Nemlendirici ile destekleyin
Cilt bariyerini korumak ve tahrişi en aza indirmek için retinoid sonrası veya öncesinde yoğun bir nemlendirici kullanmanız önerilir.
3. Peptit, C vitamini ve asitlerle birlikte kullanmayın
Bazı içeriklerle birlikte kullanıldığında tahriş riski artar. Özellikle AHA/BHA asitleri ve C vitamini ile aynı rutinde kullanmaktan kaçının.
Retinol başlangıç dozu nasıl olmalı?
Yeni başlayanlar için önerilen retinol başlangıç dozu genellikle %0.25 ila %0.3 civarındadır. Cildiniz alıştıkça bu dozu %0.5 veya %1 seviyelerine çıkarabilirsiniz.
Başlangıç Programı Önerisi:
• İlk 2-3 hafta: Haftada 2 gece (%0.25–0.3)
• 1. ay sonrası: Haftada 3-4 gece
• 2-3. ay sonrası: Tolerans arttıkça her gece (%0.5 ve üzeri dozlara geçilebilir)
“Sandwich yöntemi” (önce nemlendirici, sonra retinol, ardından tekrar nemlendirici) hassas ciltler için iyi bir geçiş tekniğidir.

Retinol yan etkileri nelerdir?
Retinoidler ilk haftalarda bazı yan etkiler gösterebilir. Bu etkiler genellikle geçici olup, cilt alıştıkça azalır:
• Kuruluk
• Pullanma
• Kızarıklık
• Hafif yanma hissi
• Ciltte hassasiyet artışı
Bu belirtiler ciddi boyutta değilse normal kabul edilir. Ancak aşırı reaksiyonlar durumunda kullanım sıklığını azaltmak ya da kısa süreliğine ara vermek gerekir.
Retinol ile cilt yenileme süreci
Retinol kullanımı sabır ve süreklilik gerektirir. İlk haftalarda ciltte tahriş ve hassasiyet yaşanabilir, ancak 6-12 hafta sonunda ciltte belirgin bir cilt yenileme gözlenir:
• Daha pürüzsüz doku
• Azalan leke ve akne izleri
• Daha parlak bir cilt tonu
• İnce çizgilerde gözle görülür azalma
Uzun vadeli düzenli kullanım, yaşlanma belirtilerini geciktirmenin yanı sıra mevcut problemleri de gözle görülür biçimde azaltabilir.
Retinol gece mi gündüz mü sürülür?
Sadece gece sürülmelidir.
Retinol ve retinoidler güneş ışığına duyarlıdır; güneşle temas ettiklerinde:
• Etkilerini kaybedebilirler,
• Cildi daha hassas hale getirebilirler.
Bu yüzden retinol içeren ürünleri sadece gece cilt bakım rutininize dahil etmelisiniz.
Retinol kullanırken güneş kremi şart mı?
Kesinlikle evet. Retinol cildi daha ince ve hassas hale getirir. Bu da güneşe karşı savunmasız kalmak anlamına gelir. Eğer güneş kremi kullanmazsan:
• Güneş lekeleri artabilir,
• Cilt tahriş olabilir,
• Retinolün olumlu etkileri tersine dönebilir.
SPF 30 ve üzeri güneş kremi her sabah (ve gerekiyorsa gün içinde yeniden) uygulanmalıdır.